- ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Το Ορειβατικό Καταφύγιο, βρίσκεται στο ομώνυμο όρος, νοτιοδυτικά της πόλης της Κοζάνης. Η βόρεια και ανατολική πλευρά του ανήκει στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης, ενώ το νοτιοδυτικό του τμήμα υπάγεται στην Περιφεριεακή Ενότητα Γρεβενών. Η υψηλότερη κορυφή του ορεινού όγκου, ορατή από την πόλη της Κοζάνης, ονομάζεται επίσης Μπούρινος (ή Ντρισινίκος) με υψόμετρο 1.864 μ και βρίσκεται στο σύνορο μεταξύ των δύο Περιφερειακών Ενοτήτων.
Μεταξύ των κορυφών σχηματίζεται κοιλάδα ιδιαίτερα μεγάλου βάθους, η κοιλάδα του Μεσιού (μεσαίου) Νερού ή Μεσιανό Νερό, από την οποία υδρεύεται η πόλη της Σιάτιστας. Η πρόσβαση στην κοιλάδα επιτυγχάνεται πλέον μόνο πεζή μέσω των δασικών δρόμων καθώς τα τελευταία χρόνια έχει απαγορευθεί η είσοδος σε κάθε μηχανοκίνητο όχημα.
Εξερχόμενος κανείς από τον αυτοκινητόδρομο της Εγνατίας Οδού στον κόσμο «Σιάτιστα» και κινούμενος επί της επαρχιακής οδού με κατεύθυνση ΝΑ προς «Παλαιόκαστρο – Δαφνερό – Κνίδη Γρεβενών», διανύει περίπου απόσταση 1.700 μ μέχρι τη διαστάυρωση με το δασικό, χωμάτινο δρόμο προς «Τσερβένα-Μπούρινο». Ακολουθώντας τη χωμάτινη διαδρομή για απόσταση περίπου 9 χιλ. καταλήγει στο Ορεβατικό Καταφύγιο του Μπούρινου. Η κορυφή από εκεί απέχει περίπου 1.45’ ώρα.
Λόγω της ιδιαίτερης οικολογικής σημασίας και της μοναδικής βιοποικιλότητας που διακρίνεται σε αυτή, η ευρύτερη περιοχή του Μπούρινου έχει ενταχθεί στην προστατευόμενη ζώνη NATURA 2000, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (SPA GR1330002). Το οικοσύστημα της περιοχής εξασφαλίζει ιδανικές συνθήκες βλάστησης για πολλά είδη φυτών, ενδημικά τόσο στην Ελλάδα, όσο και τοπικά. Μάλιστα, η μοναδικότητα και το εύρος της αναπτυσσόμενης χλωρίδας καθιστά την περιοχή αντικείμενο διεθνούς μελέτης, συγκεντρώνοντας το ενδιαφέρον βοτανολόγων, ειδικών επιστημόνων και μελετητών καθώς και πλήθους φυσιολατρών.
- ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Το αρχικό κτίριο του καταφυγίου ήταν ξενώνας που κτίστηκε το έτος 1972 με πρωτοβουλία του Προοδευτικού Συλλόγου Σιάτιστας, της Εκκλησιαστικής Επιτροπής του Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου Σιάτιστας και με χρήματα του Ιωαννιδείου Κληροδοτήματος και άλλων Σιατιστινών δωρητών για την εξυπηρέτηση των προσκυνητών του παρακείμενου Ιερού Ναού του Αγίου Παντελεήμονος (έτος κτίσης 1960) αλλά και για την αναψυχή και ψυχαγωγία. Ο θεμέλιος λίθος του ξενώνα τέθηκε στις 5 Ιουλίου 1972 από τον αείμνηστο Αιδεσιμότατο Νικόλαο Δάρδα, παρουσία πολλών συμπατριωτών μας.
Το 1987 ο Ορειβατικός Σύλλογος ανέλαβε τη ριζική ανακαίνιση του καταφυγίου του Μπούρινου (υψόμετρο 1.300 μ.) και την κατασκευή του δεύτερου ορόφου.
Βάσει της υπ’ αριθμό 457/1991 Απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Σιάτιστας το καταφύγιο παραχωρήθηκε για χρήση στον Ορειβατικό Σύλλογο Σιάτιστας «Ο Μπούρινος». Η απόφαση προέβλεπε την παραχώρηση των εγκαταστάσεων για 15 έτη. Καθ΄όλη τη διάρκεια της προαναφερθείσας περιόδου, όλες οι εργασίες συντήρησης και αναβάθμισης πραγματοποιούνταν υπ’ ευθύνη των μελών του Ορειβατικού Συλλόγου
Το 1996 σημειώθηκαν εκτεταμένες ζημιές στο κτίριο του καταφυγίου λόγω πυρκαγιάς. Ωστόσο, με φροντίδα του Δήμου και την αποζημίωση που δόθηκε από την ασφάλεια πυρός, το μεγαλύτερο τμήμα των κτιριακών εγκαταστάσεων σχεδόν ανακατασκευάστηκε.
Με τη λήξη της περιόδου παραχώρησης της χρήσης στο ΟΣΣ (1991-2007) το καταφύγιο πέρασε στη διαχείριση του Δήμου. Εν έτη 2007 και υπ’ ευθύνη του Δήμου εκτελέστηκε το έργο: «Βελτίωση κτιριακών εγκαταστάσεων περιβάλλοντος χώρου και εξοπλισμού του Ορειβατικού Καταφυγίου «ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ», με τον προϋπολογισμό της μελέτης να ανέρχεται στο ποσό των 56.000,00 ευρώ. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από την Κοινοτική Πρωτοβουλία LEADER+ 2000-2006. Με την συνδρομή του προγράμματος βελτιώθηκαν οι κτιριακές εγκαταστάσεις και αγοράστηκε νέος εξοπλισμός επίπλωσης.
Το 2016 η Δημοτική αρχή αποφασίζει να παραχωρήσει εκ νέου στον Ορειβατικό Σύλλογο Σιάτιστας τη χρήση του καταφυγίου μέχρι τη λήξη της θητείας της (2019).
Από την ημερομηνία αυτή και μετέπειτα πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες εργασίες βελτίωσης των υποδομών του από τα μέλη του ΟΣΣ. Αντικαταστήθηκε η ξυλεία στους εξώστες, έγιναν σ΄ αυτούς υποστυλώσεις, τοποθετήθηκαν κάγκελα στις σκάλες, έγιναν ψησταριές στους εξωτερικούς χώρους, νέες κουκέτες στα υπνοδωμάτια και τοποθετήθηκε ενεργειακό τζάκι στο καθιστικό. Για την ενεργειακή αυτονομία τοποθετήθηκαν φωτοβολταϊκά πάνελ. Οι δαπάνες καλύφθηκαν με χρηματοδότηση από τη ΣΑΤΑ κι από δωρεές συμπατριωτών μας. Προσφέρθηκαν δε αφιλοκερδώς πολλές εργατοώρες από τα μέλη του Ορειβατικού για τη μείωση του κόστους των εργασιών.
Οι εργασίες αυτές βελτίωσαν τα σημεία εκείνα που επισημαίνονταν από τη διαπιστωτική πράξη που εκπονήθηκε κατά παραγγελία του Δήμου στα πλαίσια των ενεργειών για τη νομιμοποίηση του κτηρίου ώστε αυτό να ενταχθεί στη λίστα των τουριστικών καταλυμάτων του ΕΟΤ.
- ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΥ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟΥ
Το Ορειβατικό Καταφύγιο του Μπούρινου, με δυνατότητα φιλοξενίας πλέον έως 40 επισκεπτών, βρίσκεται σε έκταση περίπου 11.000 στρεμμάτων ιδιωτικού δάσους του πρώην Δήμου Σιάτιστας (νυν Δήμου Βοΐου), όπως αναγνωρίσθηκε με την υπ’ αριθμό 134.189/1.250/10-030-1957 Απόφαση του Υπουργείου Γεωργίας. Αποτελεί τμήμα του «Καταφύγιο άγριας Ζωής «Τσερβένα- Μπούρινος» (Σιάτιστας- Παλαιοκάστρου)» (ΦΕΚ 698/Β/1982).
Bρίσκεται σε υψόμετρο 1380 μ. στην περιοχή «Αγιος Παντελεήμονας» όπου εντοπίζεται και η ομώνυμη εκκλησία. Πρόκειται για διώροφο κτίριο κτισμένο στο φρύδι του γκρεμού, σε περιοχή κατάφυτη με δάση από έλατα και με θέα νότια προς την κοιλάδα του Μεσιού Νερού.
Το καταφύγιο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους φιλοξενεί ορειβατικούς συλλόγους, φίλους του βουνού από όλη την Ελλάδα, ερευνητές και επιστημονικές ομάδες ακαδημαϊκών και φοιτητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και μελετητές της ξεχωριστής χλωρίδας και πανίδας της κοιλάδας του Μεσιού Νερού.
Η δεσπόζουσα θέση του κτιρίου στο ευρύτερο τμήμα του ορεινού όγκου, με θέαση σε όλον τον ορίζοντα, επιτρέπει στους επισκέπτες να απολαμβάνουν από τους εξώστες και τους χώρους υποδοχής θέα προς όλη την κοιλάδα και τις βουνοπλαγιές του Ντρισινίκου (τοπική ονομασία του ορεινού όγκου). Ο επισκέπτης από εδώ μπορεί να ακολουθήσει διαδρομές γνωριμίας με την ορεινή φύση, συνοδεία έμπειρων συνοδών και οδηγών βουνού, ξεναγήσεις στο δάσος, ενημέρωση για τη γεωλογία του βουνού και την ξεχωριστή χλωρίδα που αναπτύσσεται στην περιοχή ή απλά να απολαύσει την θέα της κοιλάδας του Μεσιού νερού από το κτίριο του καταφυγίου. Οι εγκαταστάσεις προσφέρουν δυνατότητες διανυκτέρευσης, φαγητού και ξεκούρασης, βελτιώνοντας κατά το δυνατό την εμπειρία των επισκεπτών.
Το καταφύγιο αποτελείται από ισόγειο εμβαδού 159.66 τμ και όροφο εμβαδού 128.28 τμ με ημιυπαίθριους χώρους επιφάνειας 96,50 τμ και 41,70 τμ αντίστοιχα. Στο ισόγειο διαμορφώνονται ο χώρος υποδοχής, η κουζίνα, ένα (1) υπνοδωμάτιο και δύο (2) μπάνια, ενώ ο όροφος διαθέτει τρία (3) υπνοδωμάτια, δύο (2) μπάνια, χώρο υποδοχής και αποθήκη.
Το καλοκαίρι του 2018, με χρηματοδότηση από τη ΣΑΤΑ 2017, κατασκευάστηκε ενεργειακό τζάκι στο χώρο του καθιστικού, το οποίο θερμαίνει το χώρο και δυο υπνοδωμάτια στον επάνω όροφο.
Επίσης την ίδια χρονιά κατασκευάστηκαν εκ νέου οι ψησταριές στον εξώστη.
Διακοσμήθηκε ο εσωτερικός χώρος του καταφυγίου με τοιχογραφίες που συνάδουν μ΄αυτές των αρχοντικών αλλά και του φυσικού περιβάλλοντος.
Για την ηλεκτροτροφοδοσία του καταφυγίου χρησιμοποιείται γεννήτρια πετρελαίου. Για την αυτονομία σε ηλεκτρική ενέργεια, και τη μείωση του κόστους παραγωγής της, τοποθετήθηκαν με τη στήριξη του Δήμου αλλά και με χορηγία ιδιώτη, φωτοβολταϊκά πάνελ στα τέλη του 2018.
Το καταφύγιο διαθέτει επίσης ζεστό νερό και πολλές άλλες ευκολίες (παρασκευή φαγητού) για μια άνετη από πολλές πλευρές διαμονή.
Κάθε Σαββατοκύριακο σχεδόν, δέχεται επισκέπτες οι οποίοι απολαμβάνουν τη Σιατιστινή φιλοξενία, και τις ομορφιές που τους παρέχει απλόχερα ο Μπούρινος.
Μέριμνα της Διοίκησης του Συλλόγου είναι οι συνεχείς προσπάθειες βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών, η τροφοδοσία με πόσιμο νερό και η βελτίωση του δρόμου.